گرمازدگی
با توجه به شروع فصل گرما و اجتناب ناپذیری کوهنوردی و طبیعت گردی در فصل تابستان، لازم دانستم گزیده ای از کتاب مفید: (مجموعه ای از اطلاعات پزشکی، بیماری ها، امداد و نجات برای کوهنوردی و سفر در طبیعت) نوشته: دکتر حمید مساعدیان، مدیر انجمن پزشکی کوهستان ایران را برای شما عزیزان ارائه کنم. امیدوارم این مطلب مورد استفاده شما کوهنوردان و طبیعت دوستان گرامی قرار گیرد.
گرما زدگی (Heath Stroke)
تعاریف مهم:
• بهترین پوشش بدن در هنگام فعالیت در طبیعت در هر فصل و منطقه، لباسی است که در آن احساس سرما نکنید.
• اصطلاح (خستگی گرمایی) ناشی از افزایش دمای بدن که بی اشتهایی و عطش به مایعات از علائم آن است.
• حتی در فصل گرما به علت ترس از سرمازدگی، پوشیدن زیاد لباس می تواند باعث گرمازدگی شود.
• گرمازدگی یک اورژانس واقعی است.
شرایط بروز گرمازدگی:
• این عارضه بیشتر در دمای بالاتر از ۴۰°C ایجاد می شود.
• در گرمازدگی تا ۹۰% احتمال مرگ وجود دارد!
• کم آبی پیش زمینه گرمازدگی است.
• در گرمازدگی، کار شدید موثرتر از کم آبی است.
• سالمندان، کودکان، افراد چاق و مبتلایان به بیماری های مزمن مانند: دیابت، بیماری های قلبی عروقی و پرکاری تیروئید به گرمازدگی حساس ترند.
• گرمازدگی در ۲ طیف سنی سالمندان و اطفال، بسیار سریع و خطرناک است.
• دامنه حرارت بدن باید بین ۳۶.۵ تا ۳۷.۵°C باشد، بیش از ۲°C تفاوت دما، در عملکرد دستگاه های بدن اختلال ایجاد کرده و احتمال مرگ وجود دارد!
شرایط افزایش تولید گرما در بدن:
• گرمای بالای محیط.
• فعالیت بدن در این عارضه موثرتر از شرایط محیط است.
• سوخت و ساز مواد غذایی در سلول می تواند تا ۱۰ برابر بالا برود.
• با پوشش بیش از حد احتمال کاهش جذب محیطی گرما وجود دارد.
• رطوبت محیط، برای مثال: (گرمای بالای ۲۸°C با رطوبت ۸۰%، برابر با ۴۵°C هوای گرم و خشک است)
ویژگی های ارتفاع:
• هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاع، ۶°C کاهش دما به همراه دارد.
• هر ۳۰۰ متر افزایش ارتفاع، به سبب عدم تراکم ابرها و آلودگی های هوا ۴% افزایش اشعه UV را به دنبال دارد.
• افزایش خشکی هوا در ارتفاعات طبعا” برابر با کاهش آب بدن است.
روش های پیشگیری و دفع حرارت بدن:
• استفاده از پوشاک لایه لایه برای امکان کم کردن تعداد لباس های ضخیم.
• تعریق، موثرترین راه کاهش دمای بدن است که بستگی به چند عامل دارد: (درجه حرارت محیط – رطوبت – باد – پوشش بدن)
• استراحت در فواصل معین در حین فعالیت های ورزشی و کوهنوردی.
علائم گرمازدگی:
• درجه ضعیف: سرخی پوست صورت و بدن – گرفتگی عضلات – احساس خستگی و بی اشتهایی – احساس عطش.
• درجه متوسط: سردرد – سرگیجه – منگی – اختلال هوشیاری – توهم – اختلال تکلم – خون ریزی بینی – بی اختیاری ادرار و مدفوع – افزایش تنفس و ضربان قلب – تنفس سریع و سطحی – نبض ضعیف.
• درجه شدید: تمام مراحل فوق وجود دارد و حتی ممکن است مصدوم تعریق نداشته باشد! در این مرحله احتمال بروز شوک و بیهوشی ناگهانی وجود دارد.
درمان و کمک های اولیه:
• مصدوم را به محل سایه و خنک منتقل کنید.
• مصدوم را بر روی زمین صاف درازکش کنید و کوله را زیر پاهای او بگذارید تا پاها بالاتر از سر قرار گیرد و خون رسانی به مغز راحت تر انجام شود.
• دور مصدوم را خلوت کنید و از رسیدن هوای تازه به مصدوم مطمئن شوید.
• تنفس مصنوعی (CPR)
• پائین آوردن دمای بدن به طور تدریجی با ملافه خیس یا وسایل مرطوب.
توجه: اگر مصدوم در معرض هوای خشک قرار گرفت و دمای بدن او به ۳۸°C رسید، خنک کردن را متوقف کنید، سپس مصدوم را ارزیابی کنید و در صورت نیاز و بالاتر بودن دما از ۳۸°C خنک کردن را ادامه دهید.
• از آب خیلی سرد استفاده نکنید!
• مایعات کافی و مکرر به مصدوم بنوشانید.
مهزیار عزیز
از اطلاع رسانی شما بسیار سپاسگزارم.
موفق باشی.
مساعدیان
مخلصیم جناب دکتر مساعدیان عزیز
شاد و تندرست باشید
ممنون وب جالبی دارید
ممنون مهسا جان
سلام مهزیار جان
خوبی سلامتی؟ مهتی بابا خوبه؟ منو که یادتون نرفته؟ رفته؟ حامدم از خرم آباد.
آقا ضمن تبریک به مناسبت رسیدن فصل تابستون و اینا… می خواستم بگم شما تو مراسم روز ملی دماوند که در رینه ۱۵ و ۱۶ تیر برگزار میشه شرکت نمی خواهید کرد!!!
سلام حامد جان
مگه میشه همنورد اشترانکوه رو فراموش کرد! 😉
والا هنوز برنامه ای ندارم برای اون روز… ولی اگر برنامه ای گذاشتم حتما” خبر میدم.
موفق باشی حامد جان
سلام مهزیار جان، مثل همیشه عالی.
(تولدت مبارک)
سلام بر پیمان عزیزم
مثل همیشه قابلی نداشت همنورد
ممنون و سپاسگزارم بابت تبریک
سلام و عرض ادب مهزیار عزیزم
جدای از مطالب مفیدی که ارائه می کنی، برایم نشانه سلامتی و حضورت هم هست که خوشحالم می کنه. ارادتمند سعید
سلام بر دوست و همنورد اشترانکوه…
جدای از تشکر بنده بابت کامنت شما، در کل مخلصیم سعید جان 😉
با سلام و تشکر از مطالبتون
اگر ممکن است میخواستم مسیر صعود به قله توچال را بدانم و اینکه میتوان پیاده از مسیر تله کابین به قله رسید.
باتشکر
سلام نادر جان، خواهش میکنم دوست عزیز
برای دیدن مسیر صعود به قله توچال اینجا را مطالعه کنید. بله، یک جاده خاکی از ایستگاه ۱ تله کابین شروع میشه و دقیقا” تا ایستگاه ۷ ادامه داره، از اونجا بعد از ۱ ساعت در مسیر پاکوب به قله توچال میرسید.
موفق باشید
وبلاگ جالب و مفیدی دارید.
با افتخار در وبلاگ تازه متولد شده سنگ و رنگ لینک شدید تا بتونم از مطالب خوبتون استفاده کنم.
خوشحال میشم اگه شما هم لینکم کنید.
سلام دوست عزیز
ممنون و سپاسگزارم از شما…
متاسفانه هنوز قسمت لینک را در وبلاگ فعال نکردم، هر زمان که فعال شد حتما” لینکتون میکنم.
موفق و شاد باشید
ببخشید من نمیدونستم این پیغام رو کجا بذارم
از ربوده شدن هلال احمری ها (همکاراتون به حساب میان دیگه!) در لیبی چیزی ننوشتید! مهم نبود براتون؟
سلام زهرا خانم
دوست دارید چه پاسخی بشنوید؟
واقعا” دلم میخواست جوابتونو بشنوم!
حتما” صلاح ندونستید دیگه…
البته منظور بدی نداشتم فقط یه انتقاد بود.
خواهش میکنم زهرا خانم
حس خوبی از سوالتون بهم دست نداد! سوالتون مزمون سیاسی داشت و بخاطر همین جواب ندادم. کاش سیاستمان دینی باشه، نه دینمان سیاسی…
موفق باشید و شاد
بله… عمق حرفتونو درک کردم
راستی این ایمیلی که اینجا زدید مال شماست دیگه؟!
تاحالا بازشم کردین؟
بله این آدرس ایمیل منه، و ایمیل های شما رو هم دریافت کردم.
ممنون
سلام مهزیار عزیز
صعود از جبهه شمالی دماوند چه تفاوتهای اساسی و مهم با جبهه جنوبی دارد؟
ما ۴ نفر قصد صعود داریم و هیچ تجربه ای هم از این مسیر نداریم.
اگر راهنمایی کنید سپاسگزار خواهیم بود.
سلام منوچهر جان
ببخشید که دیر پاسخ دادم…
به نظر من فرق اساسی با هم نداره، فقط در مسیر شمالی ۲ جانپناه (۴۰۰۰ و ۵۰۰۰) و ۲ یخچال (دوبی سل و سیوله) وجود داره، در جبهه جنوبی فقط ۱ پناهگاه مجهز (بارگاه سوم) هست و یخچالی وجود نداره. کلا” برودت و سرمای هوا در جبهه شمالی کمی بیشتر از جبهه جنوبی است.
این لینک رو هم مطالعه کنید.
صعود موفقیت آمیزی رو براتون آرزو میکنم.
سپاسگزارم
مخلصم منوچهر جان
سلام و خسته نباشید
لطفا” اگر وقت داشتید ممنون میشم به سوالات من جواب دهید مرسی.
۱- شدت اختلالات حاد یا مزمن ناشی از (هیپوکسی) بیشتر مربوط به کدام ارتفاعات است؟
۲- کوه گرفتگی غیر از کسانی که به صورت شدید است در دیگر افراد ممکن است ظرف چه ساعتی ادامه داشته باشد؟
۳- مصرف استازولامید به چه مقدار میلی گرم هر چند ساعت در روز قبل از صعود و چند روز بعد از صعود مصرف شود؟
۴- خیز ریوی حاد در چه ارتفاعی رخ میدهد و چند ساعت بعد از رسیدن به این ارتفاع است و برگشت به چه ارتفاعی حال مریض را بهبود میبخشد و درمان آن چیست؟
۱- بیماری (هیپوکسی) که بدلیل کاهش اکسیژن در ارتفاعات رخ میدهد، بیشتر در ارتفاعات بالای ۶۰۰۰ متر دیده میشود.
۲- بستگی به شرایط جسمی افراد دارد، حالت سر درد و تهوع خفیف (کوه گرفتگی خفیف) ممکن است برای فردی بعد از ۱ الی ۲ ساعت کاملا” رفع شود و بر روی شخص دیگری تا زمانی که در ارتفاع حضور دارد همراه باشد.
۳- من به شخصه تا بحال از هیچ دارویی برای جلوگیری از ارتفاع زدگی استفاده نکردم و به هیچ عنوان هم توصیه نمیکنم! ولی در این مورد میتونید از پزشکان متخصص این موضوع اطلاعات رو کسب کنید. پیشنهاد میکنم برای دریافت پاسخ سوالتون، سایت انجمن پزشکی کوهستان ایران رو مطالعه کنید.
۴- خیز یا ادم ریوی معمولا” بالای ارتفاع ۴۵۰۰ متر رخ میدهد، حدودا” باید ۶ الی ۱۲ ساعت در ارتفاع مستقر باشید تا علائم ظاهر شود. برگشت به ارتفاع ۳۵۰۰ متر و پائین تر روند بهبود را تسریع می بخشد، بهترین و موثرترین درمان برای بیماری های (ادم ریوی و ادم مغزی) فرود و کاهش ارتفاع است.
در کل پیشنهاد میکنم هرگونه سوالی در زمینه پزشکی کوهستان دارید، پاسخ را از سایت انجمن پزشکی کوهستان ایران دریافت کنید.
صعودهای موفقیت آمیزی رو براتون آرزومندم
سلام، ممنونم از جواب کاملتون، شرمنده دیر جواب میدم سبلان بودم. البته این پرسش ها برای مصرف شخصی نیستند جهت تکمیل یک تحقیق و اطلاعات شخصی بود. بازم تشکر میکنم و به سایت مورد نظر شما سر میزنم.
مخلصیم
موفق و شاد باشید